HET MOMENT – Emily Kocken over Alain Badiou: ‘Tot ik ontdekte: ik ben zelf het instrument’

Voor mijn rubriek ‘Het Moment’ in Filosofie Magazine sprak ik kunstenaar en schrijver Emily Kocken.

HET MOMENT

‘Het was in Berlijn, in boekhandel Walther König – om de hoek van de Hackescher Markt. Ik zag het boek liggen en wist: dit moet ik hebben. Ik had nog nooit iets van de Franse filosoof Alain Badiou gelezen, maar alleen al de titel greep me: Handbook of Inaesthetics.

In dit boek gaat Badiou in op de relatie tussen filosofie en kunst. Dat sprak mij aan. Ik had jaren eerder conservatorium gedaan, filosofie gestudeerd. Nu wilde ik me bezighouden met kunst en met schrijven – filosofie had ik achter me gelaten. Badiou heeft een instrumentele visie op filosofie. Het denken is een instrument om waarheden te ontsluiten, tegen te spreken, te bevragen – noem maar op.

Als ik Badiou lees, kan ik bij wijze van spreken wel een week kauwen op een zin – alsof je een code moet proberen te kraken. Hij schrijft bijvoorbeeld: “Art is the absolute as subject – it is incarnation.” Dan denk ik: wat bedoel je nou, verdorie? Waarom zeg je dit nu zo? En klopt het wel? Zijn teksten irriteren, en dat is goed.

Badiou laat zien dat een tegenstelling waarde heeft, dat tegengestelde uitspraken allebei waarde hebben. We denken meestal: het is A óf B, je vindt dit óf dat. Ik vind het veel spannender als iets én én is. Op die manier ben ik ook mijn leven gaan inrichten. Ik heb altijd erg geworsteld met de vraag of ik cellist, schrijver of kunstenaar was. Steeds ging ik op zoek naar een nieuwe manier waarop ik me goed kan uitdrukken, een nieuw instrument. Tot ik ontdekte: ik ben zelf het instrument – het begint bij mij allemaal bij het denken. Badiou liet zien dat filosofie bruikbaar is voor kunst – hij bevestigde mijn zoektocht naar de relatie tussen die twee. En dankzij hem ben ik weer meer filosofie gaan lezen.’

Gepubliceerd in Filosofie Magazine, juni 2020. Fotografie: Maarten Noordijk.