Levenskunst – Rosa Luxemburg over vrijheid in gevangenschap
‘Slechts voor het ruwe oor van een onverschillig mens is het lied van een vogel steeds één en hetzelfde’ schrijft Rosa Luxemburg in een van haar brieven. Dit was een citaten dat koos ik voor de Levenskunstkalender 2020.
Vrijheid in gevangenschap
Het roodborstje, de blauwkopmees, de nachtegaal en de wielewaal – dat zijn een paar van de vogels die voorkomen in de brieven die filosoof Rosa Luxemburg vanuit de gevangenis schreef. Op 18 februari 1917 schrijft ze: ‘wanneer ik in de herfst hier nog ben (…) zullen al mijn vrienden terugkeren en aan mijn venster voedsel zoeken.’ Ze volgt de vogels nauwgezet en beschrijft de kloppende roep van de specht en de groet van de blauwkopmees die eindelijk terug is van zijn trektocht.
Luxemburg laat zien hoe je door te observeren zelfs in gevangenschap een vorm van vrijheid kan vinden. Over haar verblijf in een koude cel zegt ze: ‘De diepe nachtelijke duisternis is zo schoon en zacht als fluweel, wanneer men het maar op de juiste manier beschouwt’. Voel je je opgesloten in een kantoorgebouw, een ziekenhuiszaal of in een andere situatie? Lees dan een brief van Luxemburg, en leer anders naar je situatie te kijken.’
De scheurkalender Levenskunst van Filosofie Magazine biedt levenswijsheden uit de westerse en oosterse filosofie. Lees hier meer bijdragen van mij voor de Levenskunst-kalender.