Levenskunst – Hannah Arendt over je levensverhaal
‘Niemand is de auteur of maker van zijn eigen levensverhaal’, schrijft Hannah Arendt in De menselijke conditie. Ik selecteerde dit citaat voor de scheurkalender Levenskunst van Filosofie Magazine.
Een fictief verhaal heeft een maker: er is een schrijver die het verhaal bedenkt en in elkaar zet. Ons eigen levensverhaal heeft niet zo’n maker, schrijft de Duits-Amerikaanse filosoof Hannah Arendt. Ons levensverhaal wordt namelijk niet ‘gemaakt.’ Wij onthullen ons levensverhaal in ons spreken en handelen. Op vergelijkbare wijze kun je niet beschrijven wie je bent. Je kunt wel eigenschappen opsommen (naam, leeftijd, beroep), maar je identiteit manifesteert zich in gesprek met anderen.
Arendt spreekt in dit verband van de ‘daimon’ een goddelijk wezen uit de Griekse oudheid ‘die ieder mens zijn leven lang vergezelt’ op zijn schouder ‘maar zich slechts openbaart aan en zichtbaar is voor anderen.’ Als je jezelf beter wil leren kennen, heeft het dus geen zin je naar binnen te keren. Spreek met een ander en accepteer dat voor die ander het eigene meteen zichtbaar is, en jij jezelf onthult zonder dat je weet wat je kenbaar maakt.
De scheurkalender Levenskunst van Filosofie Magazine biedt levenswijsheden uit de westerse en oosterse filosofie. Lees hier meer bijdragen van mij voor de Levenskunst-kalender.
