Levenskunst – filosoof Schopenhauer over de ’toneelkijkerblik’
Voor de scheurkalender ‘Levenskunst’ van Filosofie Magazine koos ik dit citaat van Schopenhauer uit De wereld als wil en voorstelling.
Arthur Schopenhauer: ‘Wat we bij onze levensontwerpen het vaakst buiten beschouwing laten, zijn de veranderingen die de tijd in onszelf voortbrengt.’
Schopenhauer vergelijkt de blik op ons leven met het kijken door een toneelkijker. Vanaf het beginpunt zal ons leven eindeloos lang kijken. Maar als we tegen het einde van onze levensweg terugkijken, schijnt het ons uiterst kort toe. Deze misleiding is een bron van problemen. Zo komt het voor dat we jarenlang naar iets toewerken, maar er geen rekening mee hebben gehouden dat we met de jaren zelf veranderen. Als we uiteindelijk ons doel bereiken, kunnen we er niet meer van genieten. Of erger nog: we hebben er niet meer de capaciteiten voor.
Als je groot ongeluk wilt ontlopen, kunnen je plannen maar beter bescheiden zijn. Omslachtige voorbereidingen tot het leven treffen noemt Schopenhauer een van de grootste dwaasheden. Toch heeft de misleiding die de toneelkijkerblik oplevert ook een positieve kant: ‘zonder haar zou er amper ooit iets groots tot stand komen.’
De scheurkalender Levenskunst van Filosofie Magazine biedt levenswijsheden uit de westerse en oosterse filosofie. Lees hier meer bijdragen.