HET MOMENT – Barbara Stok over Epicurus: ‘Wat is de zin van het leven als je je niet voorplant?’
‘Wat is de zin van het leven als je je niet voorplant?’ Voor mijn rubriek ‘Het Moment’ in Filosofie Magazine interviewde ik stripmaker Barbara Stok.
HET MOMENT
‘Ik was in de openbare bibliotheek in Groningen en vond een boek van Epicurus. Dat raakte me: dat zo’n tekst van meer dan tweeduizend jaar geleden gewoon op die plank stond, en dat je via die tekst rechtstreeks in contact was met Epicurus.
In die periode – meer dan tien jaar geleden – wilden mijn man en ik graag kinderen. En die kwamen niet. Om over dat verdriet heen te komen zocht ik handvatten. Epicurus gaf die. Hij schrijft bijvoorbeeld: ‘Niets is genoeg voor wie wat genoeg is weinig vindt.’ Dat komt neer op: tel je zegeningen en wees niet ontevreden over wat je níét hebt. Voordat ik kinderen wilde, was mijn leven precies hetzelfde en was ik gelukkig. Het enige verschil was dat ik er een wens bij had gekregen. Die wens maakte mij ongelukkig – alleen al dat besef hielp. Ik leerde mezelf om niet klakkeloos mijn gevoel te volgen, maar om dat gevoel onder de loep te nemen met mijn verstand. Als ik ging idealiseren wat ik niet had, riep ik mijn gedachten terug: er zijn ook nadelen aan kinderen hebben.
Ik was in die tijd veel met de dood bezig. Ik voelde me sterfelijker: als je doodgaat zonder nageslacht, blijft er niets van je over. Wat is de zin van het leven als je je niet voortplant? Maar voortplanting is ook iets wat zich steeds herhaalt – wat is dáár de zin van? Epicurus hielp me om onderscheid te maken tussen wat belangrijk is en wat niet. Uiteindelijk gaat het erom te proberen een goed mens te zijn. Dat zit ’m in kleine dingen: zorg goed voor je kamerplant. En de een maakt een kind, de ander maakt een stripboek. Ik maak goede stripboeken – dat is ook zinvol.’
Gepubliceerd in Filosofie Magazine, januari 2018. Fotografie: Merlijn Doomernik.