HET MOMENT – Sheila Heti over Kierkegaard: ‘Kierkegaard maakte me duidelijk wat er op het spel stond. En dat ik faalde’
Voor mijn rubriek ‘Het Moment’ in Filosofie Magazine sprak ik met de Canadese schrijver Sheila Heti. Zij schreef onder andere How Should a Person Be? (2013) en Motherhood (2018).
HET MOMENT
‘Ik trouwde toen ik vijfentwintig was. Twee jaar later verhuisde ik van Toronto naar Montreal. Het huwelijk werkte niet, ik moest nadenken. Een paar maanden leefde ik in een andere stad, zonder man, zonder vrienden, in een leeg appartement met uitzicht op een park. Alleen met mijn computer. En Of/of van Kierkegaard.
Het eerste deel van Of/of gaat over het esthetische leven. Ik had het tweede deel meegenomen – over het ethische leven, het getrouwde leven. Ik wilde niet iemand zijn die een huwelijk na twee jaar zou verlaten. Kierkegaard zou me leren hoe getrouwd te blijven en het goede te doen. Dat was mijn plan.
Ik herinner me de scène waarin de jongere man die staat voor het esthetische leven op bezoek gaat bij de oudere, getrouwde man. Na een mooie avond laten de man en zijn vrouw de jonge man uit. Ze sluiten de deur. Dat beeld greep me: die jonge man die alleen maar een bezoeker kan zijn in dit prachtige instituut van het huwelijk. Hij betekent niet veel voor het echtpaar, zij hebben hun huwelijk en elkaar. De oudere man gaat verbintenissen aan en doorleeft de moeilijkheden ervan; die gelooft in iets en onderwerpt zich daaraan. De jongere man verslindt de wereld voor zijn eigen ontwikkeling. Ik wilde de oudere man zijn, maar die was ik niet. Ik was de jongere man.
Kierkegaard maakte me duidelijk wat er op het spel stond. En dat ik faalde. Toen een paar maanden later de vader van mijn man overleed, keerde ik terug naar Toronto. Ik ging mijn plicht vervullen. Ik wist wat me te doen stond. Maar zo eenvoudig was het niet. Het huwelijk viel uit elkaar. Kierkegaard schreef de boeken die hij nodig had. Ik moest mijn eigen boeken schrijven. De boeken die mij zouden helpen te leren leven.’
Gepubliceerd in Filosofie Magazine, mei 2019. Fotografie: Maarten Noordijk.