HET MOMENT – Rick Scholtes over Peter Singer en Tom Regan: ‘Ik moest ergens de regels zien te vinden’

 in Boek Wat denken doet

‘Ik werd veganist door Kant.’ Voor mijn rubriek ‘Het Moment’ in Filosofie Magazine sprak ik met filosoof Rich Scholtes, die werkt bij een adviesbureau voor duurzaam bouwen en een webshop heeft met vegan voer voor honden en katten.

HET MOMENT

‘Ik was veertien en wilde geen eieren meer van legbatterijkippen eten. Mijn tante zei: “Als een kip niet gelukkig is, dan legt die geen ei.” Wat moest ik zeggen? Ik had geen weerwoord. Ik had het gevoel dat ik gelijk had, maar kon niet uitleggen waarom. Dat frustreerde me enorm. Toen ik erachter kwam dat volwassenen niet altijd de waarheid spraken, moest ik zelf gaan nadenken en ergens anders regels zien te vinden. Die vond ik tijdens mijn studie filosofie bij de Amerikaanse filosoof Tom Regan.

Eerst las ik Animal Liberation (1975) van Peter Singer – dat was de bijbel van de dierenrechtenbeweging. Maar een probleem van zijn utilistische benadering is dat je het geluk van een mens of dier zou kunnen opofferen om een grotere groep gelukkig te maken. En als je naar de consequenties van een handeling moet kijken… Die werken op zoveel niveaus door. Dat wordt een enorme berekening en blijft altijd een inschatting. Ik wilde weten: is de handeling zelf goed of fout?

In The Case for Animal Rights (1983) past Regan de deontologische ethiek van Kant toe op dieren. Daarbij introduceert hij een nieuw begrip: a subject-of-a-life. Een steen is dat niet, maar ikzelf of een hond wel. Dieren hebben net als mensen belangen en maken keuzes om die belangen te behartigen. Je mag dieren niet als een middel zien, ze hebben een inherente waarde.

Ik was al veganist geworden. Eerst stopte ik met vlees eten, toen droeg ik geen leren schoenen meer, later liet ik de melk weg. Dankzij Regan hoefde ik bij mijn keuzes niet meer alleen op mijn gevoel af te gaan. Hij gaf me de woorden om die keuzes te beredeneren. Dat geeft houvast. Ik kan best leven met losse eindjes, maar het moeten er niet te veel zijn.’

Gepubliceerd in Filosofie Magazine, december 2018. Fotografie: Merlijn Doomernik.

Aanbevolen Berichten