HET MOMENT – Khadija al Mourabit over Belle van Zuylen: ‘De bibliotheek was mijn redding’
Voor mijn rubriek ‘Het Moment’ in Filosofie Magazine interviewde ik filosoof Khadija al Mourabit. Zij maakte met Abdelkader Benali de documentaire ‘De reis van Khadija’ over haar rebelse oma, is voorzitter van de Marokkaanse Vrouwen Vereniging en redactielid van Felix & Sofie.
HET MOMENT
‘Mijn oudere broers namen me altijd mee naar de bibliotheek in Amsterdam-Noord. Als vierjarige koos ik een boek uit, gaf het aan de bibliothecaresse en kreeg het bijbehorende cassettebandje. In de luisterhoek las ik met een koptelefoon mee. Zo heb ik leren lezen. Ik kom uit een Marokkaans, Riffijns gezin. Thuis hadden we niet veel boeken, we waren arm. Die bibliotheek is zó belangrijk geweest voor de rest van mijn leven.
Toen ik een jaar of tien was, vond ik daar een boek met briefwisselingen van Belle van Zuylen. Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid was de titel. Die zin sloeg in als een bom. Ik begreep die tot in de kern van mijn wezen. Al vanaf mijn geboorte voerde ik strijd. Vooral met mijn vader, die traditionele ideeën had over hoe een Marokkaans meisje zich hoort te gedragen. De uitspraak van Belle van Zuylen bleef me altijd bij. Ik hield me eraan vast op spannende momenten: tijdens mijn motorrijles, bij mijn examen voor metrobestuurder, tijdens een internationale persconferentie. Belle van Zuylen liet me zien dat die strijd om als vrouw je eigen pad te kunnen kiezen niet aan tijd, plaats of etniciteit gebonden is.
In diezelfde bibliotheek kwam ik erachter dat er Moorse en islamitische filosofen bestonden. Van jongs af aan ben ik “de ander”, ook al ben ik geboren en getogen in Amsterdam. Maar deze filosofen hadden namen die leken op míjn naam. Er was dus veel méér, de wereld was veel groter dan ik dacht. Die ontdekking wekte mijn nieuwsgierigheid. De bibliotheek was mijn redding – nog steeds ben ik mijn broers enorm dankbaar dat ze me er mee naartoe namen.’
Gepubliceerd in Filosofie Magazine, oktober 2017. Fotografie: Merlijn Doomernik.
